03. آنالیز و تحلیل رقبای کسب و کار
چه در اول مسیر راه‌اندازی کسب و کار خانگی خود باشید و چه در این زمینه در حد کمی هم تجربه داشته باشید، آنالیز و تحلیل رقبا به شما کمک می‌کند که شناخت بهتری از بازار بدست آورید و رفته رفته کسب و کار خود را گسترش دهید. در این مرحله قدم به قدم به شما می‌گوییم که با طر کردن چه مراحلی می‌توانید یک تحلیل معتبر و قابل اتکا از رقبای خود بدست آورید.
فهرست محتوای این مطلب
آنالیز رقبا چیست؟
آنالیز رقبا به صورت کلی فرآیندی است که به واسطه آن به شناخت دقیقی از رقبا، نقاط ضعف و قدرت و انتخاب بهترین مسیر برای کسب و کار خود با توجه به دیتاهای بدست امده می‌رسیم.
رقبای شما در واقع آن دسته از کسب و کارهایی هستند که خدمات یا کالاهایی مشابه با آنچه که در کسب و کار شما وجود دارد، می‌فروشند.
چگونه رقبای کسب و کار خود را آنالیز کنیم؟
3 مرحله زیر، به شما مسیری که برای تحلیل رقبایتان باید بگذرانید را به سادگی نشان می‌دهد:
1. مشخص‌کردن رقبای انتخابی برای تحلیل و بررسی
نکته‌ای که در این مرحله وجود دارد این است که عملا نمی‌توانید تمام کسب و کارهای مشابه خود را در بازار مشترک، تحلیل کنید. بهترین راه آن است که آن تعداد از رقیب‌هایی که به سطحی که شما در آن قرار دارید نزدیک هستند انتخاب کنید، و در ادامه به تحلیل آنها بپردازید.
اگر هنوز نتوانسته‌اید شناخت خوبی نسبت به این که در بازار هدف خود چه رقیب‌هایی دارید بدست آورید، جای نگرانی نیست! یک سرچ ساده در گوگل به شما کمک می‌کند. زمینه کسب و کار خود را در گوگل سرچ کنید. برای مثال اگر کسب و کار شما فروش کیک تولد است و فعالیت شما در شهر تهران انجام می‌شود، سرچ کنید، سفارش کیک تولد در تهران.
یک لیست 4-5 تایی از این کسب و کارها که بیشترین نزدیکی را به شما دارند، تهیه کنید و مراحل بعدی را ادامه دهید.
2. جمع‌آوری اطلاعات
برای آن که رقبای خود را بشناسید باید اطلاعات خاصی در مورد آنها بدست آورید. در این قسمت تعدادی پرسش اساسی قرار داده شده است که پاسخ به ان‌ها منجر به جمع آوری اطلاعات مورد نیاز شما می‌شود:
-
این کسب و کارها چه خدمات یا محصولاتی را می‌فروشند؟
یکی از نکات اساسی در تحلیل رقبا، این است که بررسی کنید و ببینید رقیب شما چه محصولات یا سرویس‌هایی را به مخاطب عرضه می‌کند. این به آن معنی نیست که شروع کنید به نوشتن یک لیست از محصولات تک تک رقبایتان! چنین کاری منطقا عبث و اتلاف وقت است!
منظور این است که یک اطلاعات کلی از این موضوع بدست آورید که مثلا اگر شما در زمینه ارائه انواع کیک تولد خانگی فعالیت دارید، سایر کسب و کارهای مشابه، چگونه همین محصول را ارائه می‌دهند؟
آیا همراه کیک تولد یک بسته ویژه به عنوان هدیه متولد نیز ارائه می‌دهند؟
آیا این محصول را با انتخاب‌های ویژه و متفاوتی در اختیار مشتری می‌گذارند؟
اصلا کسب و کار شما فقط کیک تولد میپزد و می‌فروشد یا نوشیدنی مخصوصی را هم در کنار کیک تولد برای جشن تولد افراد ارائه می‌دهد؟
به طور کلی در این قسمت بررسی می‌کنید که ببینید رقبا، محصولات و خدمات مشترک‌تان را چگونه با چه آفرهایی در اختیار مشتری قرار می‌دهند.
-
رقبای شما چگونه محصولات یا خدمات را قیمت گذاری کرده اند؟ (همان محصولی که شما روی آن کار می‌کنید را با چه قیمتی به فروش می‌رسانند؟
این موضوع به شما این هینت (راهنمایی) را می‌رساند که شما چگونه باید محصولات خود را قیمت‌گذاری کنید و بررسی کنید و بررسی کنید که آیا این قیمت پتانسیل رقابت را با سایرین دارد یا نه؟
-
رقبا در کجاها برای محصولات خود ( و یا خدمات) بازاریابی انجام می‌دهند؟
بررسی این موضوع می‌تواند اطلاعات بسیار سودمندی را در اختیار شما قرار دهد. ضمنان فرقی ندارد که رقیب شما در بازار آنلاین بازاریابی کند، یا آفلاین و یا هردو.
لیستی از تمام اکانت‌های مرتبط به کسب و کار مورد نظر در سوشال مدیا بردارید و سعی کنید آنها را مورد بررسی و تحلیل قرار دهید. نیاز نیست خیلی با جزئیات به این اکانت‌ها نگاه کنید. هدف این مرحله این است که ببینید رقیب شما در کجاها در حال پروموت کردن خود است. (نشان داد خود و یا همان بازاریابی کردن برای محصول خود)
برای این منظور می‌توانید رقیب خود را در گوگل، اینستاگرام وسایر شبکه‌های مجازی سرچ کنید. همچنین گوگل می‌تواند اطلاعات بسیار خوبی در این زمینه به شما بدهد که آیا این کسب و کار در فضای آفلاین نیز حضور دارد و یا نه.
- مشتری‌های رقیب شما چه حسی نسبت به رقیبتان دارد؟
بررسی این موضوع می‌تواند به شما دید خوبی در رابطه با نقاط ضعف و قدرت رقیبتان بدهد.
ساده‌ترین راه بررسی این امر نیز بررسی کامنت‌های کانال‌هایی است که آن کسب و کار بخصوص در آن فعالیت دارد و با مشتریان خود در ارتباط است.
همچنین در صورتی که با مشتری رقیبتان در ارتباط باشید می‌تواند نظر او را نیز جویا شوید.
3. آماده سازی لیستی از اقدامات
زمانی که تمام اطلاعات مفید و مورد نظر خود را از رقبای نزدیکتان بدست اوردید، وقت آن است که لیستی از اقداماتی که بر اساس دیتاهای خود باید انجام دهید را تهیه کنید.
این لیست شامل هر اقدامی اعم از نقاشی فروشگاه خود (بر فرض این که شما یک فروشگاه حقیقی نیز دارید)، تغییردادن معماری سایت، تغییر بسته بندی یا اضافه گردن اشانتیون و … می‌شود.
با توجه به این که به احتمال زیاد همچنان که شما رشد و پیشرفت می‌کنید، رقبای شما نیز تکامل پیدا کنند و درگیر تغییراتی شوند، ضروری است که حداقل سالی یکبار این فرآیند تحلیل رقبا را برای کسب و کار خود پیاده سازی کنید تا از این موضوع اطمینان حاصل کنید که چیزی را از قلم نینداخته اید و یا از رقبایتان عقب نمانده اید.
” توجه داشته باشید آنالیز رقبا دقیقا مانند آزمایش‌های روتینی است که هر فردی برای آگاهی و اطمینان از وضعیت سلامتی خود می‌بایست در طول عمر بارها و بارها انجام دهد.”
تمرین:
تحقیق کنید و ببینید رقبای شما در زمینه کسب و کارتان چه کسانی هستند، از بین آنها یک مورد را انتخاب کنید و مرحله به مرحله به تحلیل آن بپردازید.
گزارشی از تحلیلی که انجام داده اید را به همراه لیست اقدامات به عنوان پاسخ تمرین ارسال کنید.